Ριζίτικο

Η Ριζίτικη Ομάδα του Ομίλου Βρακοφόρων Κρήτης δημιουργήθηκε το 2008 με πρωτοβουλία μελών του ομίλου που αγαπούσαν αυτό το παλαιό αλλά πανέμορφο είδος τραγουδιού. Οδηγός τους αποτέλεσε το οικοδόμημα που δημιουργούσε ο σύλλογος Μαδάρες.  Η αρχική προσπάθεια στηρίχτηκε στην αγάπη και τη φιλέρευνη διάθεση από τη μία και στη βιωματική ανάμνηση από την άλλη. Κύλισαν τα χρόνια και πολλοί έγιναν μέλη  της ομάδας καθώς το τρίπτυχο έρευνα, διδασκαλία, δημόσια παρουσίαση αποτέλεσε τη στρατηγική της. Η αδιάλειπτη παρουσία της στηρίζεται μέχρι σήμερα, στο μεράκι των συμμετεχόντων και στη στήριξη που απολαμβάνει στο πλαίσιο του Ομίλου. Στις μέρες μας η Ριζίτικη Ομάδα  προσανατολίζει τη διδακτική δραστηριότητα σε νεότερες ηλικίες και τη δημόσια παρουσίαση της όπου κληθεί να συνεισφέρει στη γνωριμία  των ριζίτικων τραγουδιών.

Για τον Ελληνισμό μας, η ιστορική παράδοση αποτελεί θησαυρό ανεκτίμητο κι αναντικατάστατο. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το Ριζίτικο τραγούδι δεν είναι κάτι διαφορετικό από το Δημοτικό τραγούδι και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει  την ένταξή του στο συνολικό χώρο της έμμετρης και τραγουδισμένης προφορικής λογοτεχνίας.

Λέγονται ριζίτικα, γιατί τραγουδιούνται εδώ και αιώνες από ανθρώπους που ζουν στις ρίζες των βουνών κυρίως στα χωριά του Ν. Χανίων αλλά και σε όλη την Κρήτη. Τραγούδια αψεγάδιαστα ως κείμενα αντανακλούν τη λάμψη και το μεγαλείο της ψυχής αλλά και των αισθημάτων. Παραδομένο από στόμα σε στόμα από περιοχή σε περιοχή το δημοτικό-ριζίτικο τραγούδι συνιστά τον καθρέπτης της ψυχής του λαού μας.

Στοιχεία του ριζίτικου  είναι η ζωντανή μουσική, η αρμονική γλώσσα, και  το μέτρο του καθορίζεται από την τελειότητα, τη χάρη και την ακρίβεια. Το μέλος του εξαίσιο: τσακίσματα, γυρίσματα και επαναλήψεις συγκροτούν ένα θαυμάσιο και αρμονικό σύνολο.

Τα ριζίτικα τραγούδια, προσανατολισμένα απόλυτα στη λειτουργικότητα της ζωής του λαού μας είναι αυστηρά μη χορευτικά τραγούδια  και χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες «τση τάβλας» και «τση στράτας». Η θεματολογία ποικίλει: διακρίνονται σε: ακριτικά-ηρωικά, ιστορικά, παραλογές, ερωτικά, νανουρίσματα, ξενιτιάς, θρησκευτικά μοιρολόγια κ.ά και αποτελούν μια αστείρευτη πηγή γνώσης και απόλαυσης, αφού εκτελούνται σε 32 μελωδίες.

Από μορφολογικής πλευράς το ριζίτικο τραγούδι συνήθως είναι κυκλικό, δηλαδή ένας κύκλος/ μια στροφή τραγουδιέται από έναν το κορυφαίο του χορού και επαναλαμβάνεται από την χορωδία.

Τέως αντιπρόεδρος,
Αντώνης Κατικάκης